BİST Katılım Tüm Endeksi Nedir?

BİST Katılım Tüm Endeksi Hisseleri

Borsa İstanbul‘un dönem dönem yayınladığı endeksler listesinde BİST Katılım Tüm Endeksi (XKTUM) de yer almaktadır. Peki, BİST Katılım Tüm Endeksi nedir? BİST Katılım Tüm Endeksi’nde güncel olarak yer alan şirketler hangileridir? Bu soruya yanıt aramak için altta yer olan tabloyu inceleyebilirsiniz.

BİST Katılım Tüm Endeksi Nedir?

BİST Katılım Tüm Endeksi, Borsa İstanbul’daki İslami Finans ilkelerine uygun hareket eden şirketlerin tümünün yer aldığı bir endekstir. Aslında bu endeksin mantığını anlatmak bu kadar basittir. Fakat burada, İslami Finans kriterlerinden bahsetmek gerekmektedir. Borsa İstanbul, endeksler kural setinde katılım endeksine dahil olan şirketlere ilişkin koşulları net bir şekilde belirlemiştir. Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) tarafından hazırlanan rehbere göre birçok standart belirlenmiştir. Yani, şirketler eğer bu standartlara uygun hareket ederse katılım endeksinde yer alabileceklerdir. İsterseniz gelin bu standartlardan bahsedelim.

BİST Katılım Endeksi’ne Dahil Olan Şirketler Nasıl Belirlenir?

Şirketin Faaliyet Konusu

Öncelikle, bir şirketin esas sözleşmesinde belirttiği faaliyet konusu aşağıda verilen maddelerden herhangi birini kapsıyorsa o şirket BİST Katılım Tüm Endeksi’ne dahil edilmez.

• Alkollü içki üretimi ve ticareti
• Domuz ve domuz mamullerinin üretimi ve ticareti
• Sağlığa zararlı olan tütün ürünlerinin üretimi ve ticareti
• Kumar, kumar hükmündeki bahis, milli piyango ve at yarışı vb. gibi faaliyetler
• Bar, club, disko, gece kulübü vb. gibi İslami değerlerle bağdaşmayan eğlence faaliyetleri
• Çevreye ve canlılara büyük zararı olan faaliyetler
• Tıbbi gayeler dışında uyuşturucu maddelerin üretimi ve ticareti
• İnsan fıtratını değiştirmeye yönelik biyolojik/genetik faaliyetler
• Katılım esaslı olduğu açıkça belirtilmeyen, sigortacılık hariç tüm finans sektörü faaliyetleri (aracı kurum, emeklilik şirketi, finansal kiralama ve faktöring, finansman şirketi, mevduat ve yatırım bankacılığı, menkul kıymet yatırım ortaklıkları, portföy yönetim şirketi ve varlık yönetim şirketi faaliyetleri)

Yukarıda bahsedilen faaliyetlerde bulunan şirketler BİST Katılım Tüm Endeksi’ne dahil edilmez. Dolayısıyla, hiçbir katılım endeksine de dahil edilmez. FAKAT, meşru alanlarda faaliyet gösteren bir şirketin ana sözleşmesinde aşağıda belirtilenler standarda aykırı olarak kabul edilmez. Yani şirket yukarıdaki faaliyetleri yapmıyor ve aşağıdakileri yapıyorsa BİST Katılım Tüm Endeksi’ne dahil olabilir.

Bankacılık İşlemleri

Ayrıca, bir şirket, ana faaliyetlerinin bir parçası olmamak kaydıyla aşağıdakileri yaparsa endekse aykırı hareket etmiş sayılmaz

• Menkul kıymet alım satımı
• Borçlanma aracı ihracı
• Banka kredisi kullanma
• Korunma amaçlı türev işlemler yapma

Faizli veya Gayrı Meşru İşlemler

Ayrıca, bir şirket varlığını devam ettirmesi için faizli borçlardan vb. yararlanmak durumundaysa aşağıdaki koşulları sağlamalıdır. Bu sayede, katılım endeksine aykırı hareket etmiş sayılmaz.

• Alınan faizli borçların; şirketin toplam varlıklarının veya piyasa değerinin %33’ünü geçmemesi gerekmektedir .
• Mevduat, tahvil vb. değerinin şirketin toplam varlıklarının veya piyasa değerinin %33’ünü geçmemesi gerekmektedir.
• Ayrıca, şirketin faaliyetlerini devam ettirme zorunluluğundan kaynaklanan gerçekleştirdiği, belirlenen ilkelere uygun olmayan işlemlerden elde ettiği gelirler (faiz, gayrı meşru mal satışı vb.), toplam gelirin %5’ini aşmaması gerekmektedir.

Sonuç olarak, bir şirket faizli işlem yapıyor olsa bile katılım endeksine dahil olabilir. Ayrıca, istisnai olarak da olsa gayrı meşru mal satışı yapan şirketler dahi katılım endekslerine dahil olabilmektedir. Dolayısıyla, İslami Finans konusunda hassasiyeti olan yatırımcıların şirketleri seçerken ekstra dikkat etmeleri gerekmektedir.

Kaç Çeşit Katılım Endeksi Bulunmaktadır?

Borsa İstanbul’daki hesaplanan endeksler arasında aşağıdaki endeksler katılım endeksleri kapsamına girmektedir.

• BİST Katılım Tüm Endeksi (XKTUM)
• BİST Katılım 100 Endeksi (XK100)
• BİST Katılım 50 Endeksi (XK050)
• BİST Katılım 30 Endeksi (XK030)
• BİST Katılım Temettü Endeksi (XKTMT)
• BİST Sürdürülebilirlik Katılım Endeksi (XSRDK)

Diğer Borsa Endeksleri

Borsa İstanbul’un oluşturmuş olduğu diğer borsa endekslerini incelemek için aşağıdaki listeden seçim yapınız:

• BİST 100 Endeksi (XU100)
• BİST 50 Endeksi (XU050)
• BİST 30 Endeksi (XU030)
• BİST Temettü Endeksi (XTMTU)
• BİST Temettü 25 Endeksi (XTM25)
• BİST Likit Banka Endeksi (XLBNK)
• BİST Banka Dışı Likit 10 Endeksi (X10XB)
• BİST Tüm Endeksi (XUTUM)
• BİST 100-30 Endeksi (XYUZO)
• BİST Tüm-100 Endeksi (XTUMY)
• BİST Yıldız Endeksi (XYLDZ)
• BİST Ana Endeksi (XBANA)
• BİST Halka Arz Endeksi (XHARZ)
• BİST KOBİ Sanayi Endeksi (XKOBI)
• BİST Kurumsal Yönetim Endeksi (XKURY)
• BİST Sürdürülebilirlik 25 Endeksi (XSD25)
• BİST Sürdürülebilirlik Endeksi (XUSRD)
• BİST Sınai Endeksi (XUSIN)
• BİST Gıda İçecek Endeksi (XGIDA)
• BİST Kimya Petrol Plastik Endeksi (XKMYA)
• BİST Madencilik Endeksi (XMADN)
• BİST Metal Ana Endeksi (XMANA)
• BİST Metal Eşya Makina Endeksi (XMESY)
• BİST Orman Kağıt Basım Endeksi (XKAGT)
• BİST Taş Toprak Endeksi (XTAST)
• BİST Tekstil Deri Endeksi (XTEKS)
• BİST Hizmetler Endeksi (XUHIZ)
• BİST Elektrik Endeksi (XELKT)
• BİST İletişim Endeksi (XILTM)
• BİST İnşaat Endeksi (XINSA)
• BİST Spor Endeksi (XSPOR)
• BİST Ticaret Endeksi (XTCRT)
• BİST Turizm Endeksi (XTRZM)
• BİST Ulaştırma Endeksi (XULAS)
• BİST Mali Endeksi (XUMAL)
• BİST Banka Endeksi (XBANK)
• BİST Aracı Kurum Endeksi (XAKUR)
• BİST Sigorta Endeksi (XSGRT)
• BİST GYO Endeksi (XGMYO)
• BİST Finansal Kiralama ve Faktöring Endeksi (XFINK)
• BİST Holding ve Yatırım Endeksi (XHOLD)
• BİST Menkul Kıymetler Yatırım Ortaklıkları Endeksi (XYORT)
• BİST Teknoloji Endeksi (XUTEK)
• BİST Bilişim Endeksi (XBLSM)
• BİST Katılım Tüm Endeksi (XKTUM)
• BİST Katılım 100 Endeksi (XK100)
• BİST Katılım 50 Endeksi (XK050)
• BİST Katılım 30 Endeksi (XK030)
• BİST Katılım Temettü Endeksi (XKTMT)
• BİST Sürdürülebilirlik Katılım Endeksi (XSRDK)
• BİST Geri Alım Endeksi (XUGRA)

En Çok Okunanlar