İş Portföy Elektrikli Araçlar Karma Fon (IPJ) Nedir?

IPJ Fonu

Bu yazımızda İş Portföy‘ün ihraç ettiği İş Portföy Elektrikli Araçlar Karma Fon’unu (IPJ Fonu) inceleyeceğiz. Yatırım fonları ile yeni tanışıyorsanız ve ne olduklarına dair bir fikriniz yoksa “Yatırım Fonu Nedir?” hakkındaki yazımızı okumak için burayı tıklayınız. Eğer biliyorsanız yazımıza başlayalım.

Karma şemsiye fonlarında hisse senedi şemsiye fonlarının aksine ekstra bir enstrüman daha ana enstrüman olarak belirleniyor. Örnek olarak hisse senedi şemsiye fonlarında havuzdaki toplam paranın en az %80’i belirtilen borsalardaki hisse senetlerine yatırılmak zorundadır. Karma şemsiye fonlarda ise durum farklıdır. IPJ fonundaki durum şu şekildedir: Fon havuzunda biriken toplam paranın en az %20’si elektrikli araç üretimine katkısı olan şirketlerin ortaklık paylarına, Amerikan Depo Sertifikalarına (ADR) ve Global Depo Sertifikalarına (GDR) yatırılacaktır. Yani en az %20’si hisse senetlerine yatırılıyor diyelim. Diğer yandan fon havuzunda biriken toplam paranın en az %20’si de yine benzer faaliyetlerde bulunan şirketlerin özel sektör borçlanma araçlarına yatırılıyor. Yani hem hisse senedi hem de borçlanma araçları odaklı bir yatırım fonu olduğunu söylemek mümkün. Karma şemsiye fonu kavramı burada devreye giriyor. Hisse senetlerinden en az %20 ve borçlanma araçlarından en az %20 satın alınmak zorunda fakat bu ikisinin toplamı fon toplam havuzunun en az %80’i olmak zorunda.

Örnek olarak; hisse senetlerine %25 ve borçlanma araçlarına %30 yatırım yapıldı diyelim. Toplam yüzde %55 olmuş oldu. Yani karma şemsiye fon koşulları sağlanmamış oldu. Fon yöneticileri, yatırılan bu paraların toplamı %80’i geçmediği için ya hisse senetlerine ağırlık vermek zorunda ya da borçlanma araçlarına ağırlık vermek zorundadır. Hisse senetlerinden %50, borçlanma araçlarından %30 satın alındığında koşul sağlanmış oluyor. Gördüğünüz gibi bu şekilde toplam yüzde %80’e ulaşmış oldu. Hisse senetlerine %25 ve borçlanma araçlarına %70 ağırlık verildiğinde yine iki koşul sağlanmış oluyor. Bu kavramın verilen bu örneklerle anlaşıldığını düşünüyorum.

IPJ Hangi Hisse Senetlerine Yatırım Yapıyor?

IPJ fonu sadece yurt dışındaki hisse senetlerinden satın almaz. Türkiye’de bulunan şirketlerden de satın alabilir. Bu şirketlerin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
-Elektrikli araç üreten şirketler
-Elektrikli araç üretimini destekleyen alanlarda faaliyet gösteren şirketler (yedek parça, pil, madencilik vb. alanlar)
7 Mart 2022 yılında yayınlanan portföy dağılım raporuna göre bu fon onlarca hisse senedine yatırım yapmıştır. Yani bir hisse senedine ağırlık vermek yerine riski dağıtarak birçok şirketin hisse senetlerinden satın almıştır. Bu şirketlerden bazıları şu şekildedir:
Bayerische Motoren Werke (BMW),
Infineon Technologies,
Mercedes-Benz Group,
Volkswagen,
Ganfeng Lithium Co., Ltd.,
Panasonic,
Albemarle,
Bloom Energy,
Alphabet,
İntel,
Livent,
Microsoft,
Nvidia,
NXP Semiconductors,
Plug Power,
Qualcomm,
Tesla,
ve daha nicesi. Burada bahsettiğimiz şirketler portföy ağırlığı %1’in üzerinde olan şirketler. Daha birçok şirket portföy dağılım raporunda yer alan bilgiye göre mevcut fakat hepsine burada yer vermemiz biraz vakit kaybı olacaktır. KAP adresinden bizzat gidip son portföy dağılım raporuna bakarak hangi hisse senetlerine yatırım yaptığını görebilirsiniz.

IPJ’nin Yatırım Stratejisi (Tarihsel)

IPJ’nin TEFAS’ta yer alan portföy dağılımı değerlerine baktığımızda hep hisse senetleri ağırlıklı olduğunu görüyoruz. Alttaki grafikte kırmızı ile gösterilenler hisse senedi, yabancı hisse senedi ve yabancı fon katılma paylarının toplamını temsil ediyor. Sarı ile gösterilenler de borçlanma araçlarını temsil ediyor. 2018 yılından itibaren borçlanma araçlarının portföydeki ağırlığı %30’u geçmediği gibi hisse senetleri ağırlığı da %60’ın altına inmemiştir. Yani IPJ fonundan satın aldığınız takdirde biliyor olacaksınız ki paranızın neredeyse %95’den daha fazlası elektrikli araç üreten ya da üretmeye teşvik eden şirketlerin hisse senetlerine ya da borçlanma araçlarına yatırmış olacaksınız.

IPJ’nin Performansı

2018 yılının haziran ayında piyasaya sürülen IPJ fonunun 2018 sonunda getirisi %-7,7 olmuştur. Bu düşüşte o zamanki Dolar/TL düşüşünün etkisi oldukça büyüktür. Bu altı aylık süreçte 222 yatırım fonu arasından (serbest ve para piyasası şemsiye fonları hariç) 209. olmuştur.
2019 yılında %30,3 getiri ile 232 yatırım fonu arasından 71. olmuştur.
2020 yılında %84 getiri ile 237 yatırım fonu arasından 9. olmuştur.
2021 yılında %92 getiri ile 255 yatırım fonu arasından 14. olmuştur.

İlk yıl hariç geri kalan yıllardaki performansı oldukça iyi olduğu görülmektedir. Bakalım önümüzdeki yıllarda IPJ fonunun başarısı ne derece değişecek.

IPJ’nin Komisyon ve Gider Bilgileri

IPJ’nin yıllık %2 fon yönetim ücreti bulunmaktadır. Bu ücret her gün fon havuzundan kesilmektedir ve her gün kesilen bu meblağ yıllık %2’ye denk gelecek şekilde ayarlanmaktadır. Risk değeri 6/7 olan IPJ fonundan en az 1 miktar alabilirsiniz. Yani 10 TL ile bile bu fona yatırım yapabilirsiniz. Fonun alış valörü 1 iken satış valörü 3 olarak belirlenmiştir. Alış-satış valörü ile ilgili verdiğimiz detaylı örneğe ulaşmak için AFT fonu ile ilgili yaptığımız içeriğe ulaşabilirsiniz. Bu yazının en alt kısmında detaylı bir şekilde bu konuya değişmiştik. Döviz bazlı bir fon olmasından dolayı bu fondan yapacağınız kardan (satış yaptığınız zaman) %10 stopaj kesilecektir. Unutmayın, bu kesinti sadece yaptığınız kardan kesilecektir.

Bu fon ile ilgili soru ya da görüşlerinizi alttaki yorumlar kısmından bizlere ulaştırabilirsiniz. Herkese bol kazançlar.

Kaynaklar: tefas.gov.tr, kap.org.tr, isportfoy.com.tr

---

Son Yazılar