Borsada Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Sık Yapılan Hatalar

Borsada Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bu yazımızda borsada işlem yapan kişilerin sık yaptıkları hatalardan bahsedeceğiz. Borsada dikkat edilmesi gerekenler listesi olarak da adlandırabileceğimiz maddeleri tek tek sıralayacağız.

Eğer siz de iradenize yenik düşmeden burada bahsedilen hataları yapmazsanız borsada uzun vadede daha güzel paralar kazanabilirsiniz.

1) Kısa zamanda zengin olmayı beklemek

Genel kanı borsanın en az orta vadeli bir yatırım olduğudur. Yani 1 saat, 1 gün, 1 hafta gibi kısa vadeli işlemler borsa için uygun değildir. Unutmayın, spekülatörler her yerde!

Kısa zamanda borsadan zengin olmak pek mümkün değildir. Sosyal medyada kısa sürede milyonlar kazandığını belirten şahıslar olabilir, bu mümkündür.

Fakat bunlar da genelde büyük paralarla büyük risklerle gerçekleşmiş sınırlı sayıda örneklerdir.

Unutmayın, borsada birileri kazanıyorsa birçok kişi de kaybediyor demektir. Kaybeden kişilerin çoğu da kısa zamanda zengin olmayı bekleyen insanlardır.

Kısa zamanda zengin olmak kulağa hoş geliyor.

Fakat borsadan zengin olanlara bakıldığında çoğunun iyi bir plan ve sabır ile zengin olduğu görülmektedir.

2) Borç paranın, kredinin ya da tüm birikimlerin yatırılması

Borsada para kazanmak isteyen ve kısa yoldan zengin olmak isteyen acemi yatırımcıların en büyük handikaplarından birisi de birikimlerinin hepsini tecrübe sahibi olmadıkları, yatırım enstrümanlarını tanımadıkları bir ürüne yatırmasıdır, ya da borsada hızlı bir şekilde ve çok para kazanmak için kredi kullanması, borç kullanması gibi zafiyetlerdir.

Borsada yeteri kadar tecrübeli değilseniz, ilk başta sermayenizin tamamını/tamamına yakınını borsaya kesinlikle yatırmayın!

Tecrübe sahibi olmak için kendinize biraz zaman verin. Borsada yatırım yapacağınız miktar kısa vadede acil ihtiyacınız olmayacak bir miktar olmalıdır. Yani, bir müddet dokunmayacağınız paranızı kullanmakta kesinlikle fayda vardır.

Netice itibarıyla; borç para, krediden gelen para ya da tüm birikimleriniz ile borsaya girmeniz yapacağınız en büyük hatalardan birisidir. En sonunda sadece “EYVAH” dersini ve kimsenin umurunda olmazsınız!

3) Araştırmadan hisse senedi satın almak

Borsada dikkat edilmesi gerekenler listesinde bulunan maddelerden birisi de araştırmadan, duyumla hisse senedi satın almaktır.

Hisse satın almak için mutlaka şirketi analiz etmek ve bilgi sahibi olmak gerekir. Yanlış bir hisse almak yanlış evlilik gibidir. Çok kolay hisse senedi alınabilir ama sonuçları bir felaket olabilir.

4) Günlük alım/satım yapmak

Borsada sıklıkla yapılan bir diğer hata ise günlük alım-satım yapmaktır. Borsa bir yatırım aracıdır. Günlük alım-satım yapmak borsada OYNAMAK demektir. Borsa OYNANMAZ.

İddia oynanır, rulet oynanır, poker oynanır fakat borsa oynanmaz. Borsada YATIRIM yapılır.
Bir mağaza dükkanı aldığınızı düşünün ve daha ilk günden yüksek karla bu mağaza dükkanını satabilir misiniz? Cevap (istisnalar hariç) tabi ki hayır!

Ayrıca günlük alım-satım için işinizin olmaması gerekir ve bütün mesainizi günlük alım-satıma harcamanız gerekir.

Bunun için oldukça fazla efor sarf etmeniz gerekecektir ve ayrıca yaptığınız her işlem için aracı kurumlara ödeyeceğiniz işlem ücreti de cabası…

5) Tek seferde alım-satım yapmak

Borsada genelde tek seferde alım-satım yapılıyor ama genelde bu teknik yanlıştır. Çünkü her zaman düşükten daha düşük ve yüksekten daha yüksek vardır.

Bu nedenle alım-satım yaparken kademeli teknik kullanmak ve ortalama maliyet oluşturmak daha iyi bir tekniktir. Böylece daha iyi maliyetlerle alım-satım yapabilirsiniz.

Ayrıca hisselerdeki uç hareketlerden de kendinizi korumuş olursunuz.

6) Hisselere bağlanmak

Bir hisse ile duygusal bağ oluşturmak yapılan yanlışlardan birisidir. Çünkü hisseyi elde tutmak bir tutku halini almıştır. Hisseler para kazanmak için bir araçtır. Kazandıran hisse iyi, kaybettiren hisse kötü gibi bir düşünce iyi bir borsacının uzak durması gereken düşüncedir.

Çünkü her hisse iyi bir zamanlama ile kazandırır. Kazandıran hisselere bağlanmak veya kaybettiren hisselerden intikam almaya çalışmak size sadece vakit kaybettirir.
Bir şirketin hisselerini uzun süre elimizde bulundurduğunuzda ve özellikle bu şirket bir dönem iyi iş çıkarmışsa kendinizi o şirkete bağlanmış gibi hissedebilirsiniz.

Para kazanmak için borsada olduğunuzu ve bu amaçla bu şirketin hisselerini satın aldığınızı asla aklınızdan çıkarmayın. Gerektiği zaman satış yapmaktan da çekinmeyin.

7) Duygusal kontrolü kaybetmek

Borsada en sık yapılan hata duygusal kontrolü kaybetmektir. Borsada dikkat edilmesi gerekenler listesinin en önemli maddelerinden birisi de budur.

Zararda iken her saat ekran başında hisseyi kontrol etmek, geceleri bir satmaya karar verip sonra bu karardan vazgeçmek, bir an iyimser sonra karamsar olmak gibi…

Bu durumdaysanız mutlaka bir müddet borsadan uzak durun çünkü duygusal kontrolü kaybeden yatırımcılar zarar ederler.

Ayrıca bu durum psikolojinizi de etkileyecektir ve özel yaşamınıza da olumsuz yansıyacaktır.

8) Satış için hissenin tekrar aynı değere gelmesini beklemek

Değer kaybı yaşayan hissenizi satmak için yükselip aynı değere gelmesini beklemek potansiyel getirinizi buharlaştıran başka bir hatadır. Davranış bilimi ile bu ticari davranış incelendiğinde, buna “bilişsel hata” adı verilmektedir.

Zarar ettiğini fark etmemekle yatırımcılar aslında iki şekilde kaybetmektedirler. Birincisi, düşmekte olan bir hisseyi satmaktan imtina ederek hissenin değer kaybetmeye devam etmesine kayıtsız kalırlar.

İkincisi ise, hisseyi satın yükselecek bir hisse satın alma seçeneğini uygulamayarak potansiyel bir getiriden mahrum olurlar.

Bu nedenle daha önceden belirlediğiniz oranlarda kayıp yaşatan bir hisseyi gözünüzü kırpmadan satarak kazanç sağlayacağını düşündüğünüz başka bir hisse senetlerine yönelmelisiniz.

9) Tüm parayı tek bir enstrümana yatırmak

Tüm yumurtaları tek bir sepete koymak yumurtaların yüksek ihtimalle çoğunun kırılmasına neden olur. Bunun yerine birden fazla sepete koyarak kırılma riskini azaltabilirsiniz.

Aynı şekilde bir düşünce borsa için de geçerlidir. Hiçbir zaman tüm paranızı tek bir hisseye bağlamamalısınız. Bir hisse senetleri bütünü belirlemeli ve yatırımınızı ona göre yönlendirmelisiniz.

Alımları tek seferde aynı seviyeden yapmak yerine kademeli alımlar ile yapın. Bu sayede hem riskleri dağıtmış hem de farklı seviyeleri değerlendirerek kazancınızı artırmış olursunuz.

10) Dost tavsiyesi ile yatırım yapmak

Borsada işlem yapan veya yeni yatırım yapmaya başlayan kişilerin yatırım kararlarının çok büyük kısmını kulaktan dolma ve eş dost tavsiyesi ile verdikleri bir gerçektir.

Yatırımcının bu tavsiyeyi alırken aklına gelmeyen husus ise eş ve dostun tavsiye verecek kadar bilgi sahibi olmasına rağmen halen kendisinin neden kazananlar kulübünde olmadığıdır.

11) İç güdülere göre karar vermek

Borsada alım ve satım kararlarının çok büyük kısmının iç güdülere göre verildiğini biliyor musunuz?

Yatırım yapılan şirketin karlılığı, yatırımları, yeni ortaklıkları, sektörel gelişimi ya da borsayı etkileyecek küresel ve yerel ekonomik, siyasi, jeopolitik gelişmelerin göz ardı edilerek iç güdülere karar verilmesi.

İlk duyulduğunda mantıksız gibi görünse de acemi birçok yatırımcı hisse senetlerine bakıp “ben bu hisse senedinin kazanacağını hissediyorum” diyerek yatırım yapması bir gerçektir.

Bu kararların maalesef çoğu zararla sonuçlanmaktadır.

12) Satış için hedef olmaması

Borsada yapılan hatalardan biri de satış için bir hedefin olmamasıdır. Alım yaptıktan sonra kar etmişken bir hedefiniz yoksa belli bir süre sonra hisse geri çekildiğinde zarara uğrayabilirsiniz.

Dolayısıyla mutlaka satış için bir hedefinizin olması gerekir. Genelde alım için iyi analiz yapılıyor fakat satış planı her zaman unutuluyor.

Oysa iyi bir satış planı ile karınızı yükseltir veya zararınızı azaltabilirsiniz.

Eğer hisse için hedef fiyatı belirleyemiyorsanız aracı kurumların hisse önerileri listelerini buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.


En Çok Okunanlar

  • Bist100 Hisselerinin Endeks Ağırlıkları

    Borsa İstanbul’da yer alan piyasa değeri ve işlem hacmi bakımından en büyük 100 şirketi temsil eden BİST100 endeksinde yer alan hisse senetlerinin endeksteki ağırlıkları ne kadar? Detaylı bilgiler yazımızda mevcuttur.

    daha fazla oku..

  • Hisse Önerileri – Aracı Kurum Model Portföyleri

    Aracı kurumların önerdikleri hisse senetlerini tek bir sayfada birleştirdik. 20 aracı kurumun yayınladıkları raporlara istinaden önerilen hisse senetlerini sizler için tek bir sayfada haftalık olarak topluyoruz. Önce kurum kurum hangi hisseler önerilmiş onlara bakacağız, sonrasında ise bütün önerileri birleştirdiğimizde hangi hisse senedini kaç yatırım şirketi önermiş sorusuna yanıt arayacağız. 20 aracı kurumun önerdiği onlarca detayları…

    daha fazla oku..

  • Borsada En Değerli Şirketler

    Borsa İstanbul’da yer alan 400’ten fazla şirket arasında en değerli şirketler hangileridir? Bu içerikte piyasa değerine göre en büyük 100 şirket ve aynı zamanda halka açık payların piyasa değerine göre en büyük 100 şirketi güncel bir şekilde görüntüleyebilirsiniz.

    daha fazla oku..

  • Kredi Notu Nasıl Hesaplanır?

    Kredi notu, finansal hayatımızın önemli bir parçasıdır. Bu skor, kredi kullanma geçmişimizi ve ödeme alışkanlıklarımızı özetler. Ne kadar yüksek bir kredi notuna sahipseniz, o kadar avantajlı kredi koşullarından yararlanma şansınız olur ancak düşük bir kredi notu, yüksek faiz oranları ve kredi başvurularının reddedilme riski gibi zorluklarla karşılaşmanıza neden olabilir. Bu yazıda kredi notu nasıl hesaplanır…

    daha fazla oku..